(Kuching, 10 Jun) — Ahli Majlis Ahli Parlimen Barisan Belakang Gabungan Parti Sarawak (BBC GPS) menegaskan bahawa Perlembagaan Persekutuan bukanlah 'menu bufet' yang boleh dipilih sesuka hati atau digunakan mengikut keselesaan politik, sebaliknya ia mesti dibaca dan dipatuhi secara menyeluruh. Kenyataan ini dibuat demi mempertahankan hak undang-undang Sarawak dalam pengagihan gas asli serta peranan syarikat negeri — Petroleum Sarawak Berhad (PETROS).
Dalam satu kenyataan, ahli parlimen dari Sarawak menyatakan bahawa pertikaian antara PETRONAS dan PETROS tidak sepatutnya dilihat sebagai 'pertelingkahan keluarga', sebaliknya ia adalah isu perundangan berkaitan kuasa perlembagaan dengan akar yang jelas berpaksikan pada Ordinan Pengagihan Gas Sarawak 2016 (Distribution of Gas Ordinance, DGO 2016) serta Arahan Kuasa Perundangan Negeri Borneo 1963 (Borneo States Legislative Powers Order 1963) yang memberikan kuasa tersebut kepada Sarawak.
Mereka juga mengingatkan semua ahli parlimen bahawa ketika mengangkat sumpah, mereka telah berjanji untuk 'memelihara, melindungi dan mempertahankan integriti Perlembagaan', termasuk hak-hak yang diperuntukkan kepada negeri.
Kenyataan itu menegaskan: “Kita tidak boleh hanya memetik Perkara 8(j) Senarai Persekutuan untuk mewajarkan kawalan penuh kerajaan persekutuan terhadap minyak dan gas, lantas mengabaikan Perkara 2(c) Senarai Negeri yang memberikan kerajaan negeri kuasa dalam mengeluarkan lesen dan permit. Kedua-dua perkara ini saling berkait dan inilah semangat imbangan persekutuan yang telah didirikan sejak 1963.”
Kenyataan ini dikeluarkan selepas satu sidang media diadakan di Parlimen oleh Ahli Parlimen Sri Aman, Dato Sri Doris Sophie Brodie.
Sebelum ini, Ahli Parlimen Pakatan Harapan Pasir Gudang, Hassan Karim, memberi amaran di Dewan Rakyat bahawa jika pertikaian ini berterusan, ia mungkin menjejaskan kedudukan PETRONAS sebagai syarikat petroleum negara.
Ahli Parlimen BBC GPS menjelaskan bahawa bidang kuasa Sarawak dalam perkara ini hanya terhad kepada aktiviti hiliran, terutamanya pengagihan gas asli di mana kuasa ini telah disahkan secara sah melalui Ordinan Pengagihan Gas 2016 (DGO 2016) yang diluluskan oleh DUN Sarawak, tanpa melanggar Perlembagaan Persekutuan.
Mereka menambah, melalui Notis Pengecualian (Pindaan) 2021 (Exemption (Amendment) Notification 2021), aktiviti penjualan dan pengedaran gas asli serta gas petroleum cecair (LPG) di Sarawak telah dikecualikan daripada Peruntukan Akta Pembangunan Petroleum 1974 (Petroleum Development Act, PDA), menjadikan DGO 2016 satu-satunya undang-undang yang terpakai bagi pengagihan gas asli di Sarawak.
Kenyataan itu menekankan: “DGO dan pelantikan PETROS sebagai pengumpul utama gas (aggregator) tidak melanggar PDA 1974 kerana Sarawak telah pun dikecualikan daripada peruntukan berkenaan. Ordinan tersebut adalah sah dari segi undang-undang, tidak pernah dibatalkan oleh mana-mana mahkamah di Malaysia, dan menikmati anggapan kesahihan ('presumption of constitutionality').”
Ahli parlimen turut melahirkan kebimbangan kerana masih terdapat beberapa agensi yang beroperasi dalam bidang minyak dan gas di Sarawak tanpa mematuhi kehendak pemberian lesen oleh kerajaan negeri, sambil menegaskan bahawa “mematuhi undang-undang bukanlah satu pilihan”, malah semua syarikat termasuk syarikat negara perlu patuh.
Mereka berkata: “Oleh sebab syarikat tempatan dan antarabangsa lain boleh mematuhi undang-undang Sarawak, maka syarikat negara juga perlu memberi contoh.”
Mereka turut menjelaskan bahawa Sarawak tidak berhasrat untuk melemahkan atau menjejaskan PETRONAS, sebaliknya berharap kedua-dua pihak dapat menjalinkan kerjasama secara hormat dan saling menghormati bagi memajukan industri minyak dan gas yang memberi manfaat kepada Sarawak dan Malaysia keseluruhannya.
Mereka menyatakan: “PETROS bukan pesaing PETRONAS, sebaliknya adalah rakan strategik. Ia memastikan aktiviti di Sarawak dijalankan secara lestari, telus dan memanfaatkan rakyat, tanpa menjejaskan kepentingan negara.”
Ahli parlimen turut menambah bahawa Sarawak terus menyumbang kepada negara melalui hasil petroleum, tenaga dan pembangunan ekonomi, namun tetap berpegang kepada hak otonomi pengurusan sumber mengikut Perlembagaan Persekutuan serta Perjanjian Malaysia 1963 (MA63) seperti yang dijamin.
Kenyataan itu mengakhiri dengan seruan: “Janganlah kita mentafsir perlembagaan secara pilih kasih, sebaliknya pertahankan semangatnya secara ikhlas, penuh kefahaman dan hormat. Sarawak hanya menuntut hak yang termaktub, dan tidak akan menerima apa-apa yang kurang daripada janji asal.”
Dalam satu kenyataan, ahli parlimen dari Sarawak menyatakan bahawa pertikaian antara PETRONAS dan PETROS tidak sepatutnya dilihat sebagai 'pertelingkahan keluarga', sebaliknya ia adalah isu perundangan berkaitan kuasa perlembagaan dengan akar yang jelas berpaksikan pada Ordinan Pengagihan Gas Sarawak 2016 (Distribution of Gas Ordinance, DGO 2016) serta Arahan Kuasa Perundangan Negeri Borneo 1963 (Borneo States Legislative Powers Order 1963) yang memberikan kuasa tersebut kepada Sarawak.
Mereka juga mengingatkan semua ahli parlimen bahawa ketika mengangkat sumpah, mereka telah berjanji untuk 'memelihara, melindungi dan mempertahankan integriti Perlembagaan', termasuk hak-hak yang diperuntukkan kepada negeri.
Kenyataan itu menegaskan: “Kita tidak boleh hanya memetik Perkara 8(j) Senarai Persekutuan untuk mewajarkan kawalan penuh kerajaan persekutuan terhadap minyak dan gas, lantas mengabaikan Perkara 2(c) Senarai Negeri yang memberikan kerajaan negeri kuasa dalam mengeluarkan lesen dan permit. Kedua-dua perkara ini saling berkait dan inilah semangat imbangan persekutuan yang telah didirikan sejak 1963.”
Kenyataan ini dikeluarkan selepas satu sidang media diadakan di Parlimen oleh Ahli Parlimen Sri Aman, Dato Sri Doris Sophie Brodie.
Sebelum ini, Ahli Parlimen Pakatan Harapan Pasir Gudang, Hassan Karim, memberi amaran di Dewan Rakyat bahawa jika pertikaian ini berterusan, ia mungkin menjejaskan kedudukan PETRONAS sebagai syarikat petroleum negara.
Ahli Parlimen BBC GPS menjelaskan bahawa bidang kuasa Sarawak dalam perkara ini hanya terhad kepada aktiviti hiliran, terutamanya pengagihan gas asli di mana kuasa ini telah disahkan secara sah melalui Ordinan Pengagihan Gas 2016 (DGO 2016) yang diluluskan oleh DUN Sarawak, tanpa melanggar Perlembagaan Persekutuan.
Mereka menambah, melalui Notis Pengecualian (Pindaan) 2021 (Exemption (Amendment) Notification 2021), aktiviti penjualan dan pengedaran gas asli serta gas petroleum cecair (LPG) di Sarawak telah dikecualikan daripada Peruntukan Akta Pembangunan Petroleum 1974 (Petroleum Development Act, PDA), menjadikan DGO 2016 satu-satunya undang-undang yang terpakai bagi pengagihan gas asli di Sarawak.
Kenyataan itu menekankan: “DGO dan pelantikan PETROS sebagai pengumpul utama gas (aggregator) tidak melanggar PDA 1974 kerana Sarawak telah pun dikecualikan daripada peruntukan berkenaan. Ordinan tersebut adalah sah dari segi undang-undang, tidak pernah dibatalkan oleh mana-mana mahkamah di Malaysia, dan menikmati anggapan kesahihan ('presumption of constitutionality').”
Ahli parlimen turut melahirkan kebimbangan kerana masih terdapat beberapa agensi yang beroperasi dalam bidang minyak dan gas di Sarawak tanpa mematuhi kehendak pemberian lesen oleh kerajaan negeri, sambil menegaskan bahawa “mematuhi undang-undang bukanlah satu pilihan”, malah semua syarikat termasuk syarikat negara perlu patuh.
Mereka berkata: “Oleh sebab syarikat tempatan dan antarabangsa lain boleh mematuhi undang-undang Sarawak, maka syarikat negara juga perlu memberi contoh.”
Mereka turut menjelaskan bahawa Sarawak tidak berhasrat untuk melemahkan atau menjejaskan PETRONAS, sebaliknya berharap kedua-dua pihak dapat menjalinkan kerjasama secara hormat dan saling menghormati bagi memajukan industri minyak dan gas yang memberi manfaat kepada Sarawak dan Malaysia keseluruhannya.
Mereka menyatakan: “PETROS bukan pesaing PETRONAS, sebaliknya adalah rakan strategik. Ia memastikan aktiviti di Sarawak dijalankan secara lestari, telus dan memanfaatkan rakyat, tanpa menjejaskan kepentingan negara.”
Ahli parlimen turut menambah bahawa Sarawak terus menyumbang kepada negara melalui hasil petroleum, tenaga dan pembangunan ekonomi, namun tetap berpegang kepada hak otonomi pengurusan sumber mengikut Perlembagaan Persekutuan serta Perjanjian Malaysia 1963 (MA63) seperti yang dijamin.
Kenyataan itu mengakhiri dengan seruan: “Janganlah kita mentafsir perlembagaan secara pilih kasih, sebaliknya pertahankan semangatnya secara ikhlas, penuh kefahaman dan hormat. Sarawak hanya menuntut hak yang termaktub, dan tidak akan menerima apa-apa yang kurang daripada janji asal.”