KUCHING: Kerajaan negeri sedang giat menjalankan kajian menyeluruh termasuk mengkaji sistem perundangan New Zealand dan Kanada bagi menaik taraf Mahkamah Bumiputera Sarawak, sekali gus memperkukuh dan mengangkat martabat sistem undang-undang adat tempatan.
Premier, Datuk Patinggi Tan Sri Abang Johari Tun Openg berkata, usaha tersebut sedang diperhalusi dan berada di peringkat akhir perbincangan sebelum dibentangkan pada persidangan dewan Undangan Negeri (DUN).
“Menteri di Jabatan Premier Datuk Seri John Sikie Tayai telah melawat beberapa negara seperti New Zealand dan Kanada bagi meneliti sistem perundangan mereka, khususnya bagaimana undang-undang adat masyarakat asal di sana diiktiraf serta diurus secara berkesan,” katanya.
Beliau berkata demikian dalam amanatnya pada Majlis Perasmian Persidangan Perwakilan Tritahunan Keenam Parti Rakyat Sarawak (PRS) 2025, di sini, hari ini.
Tegasnya, hasil lawatan dan kajian tersebut akan digunakan sebagai asas dalam merangka kerangka undang-undang baharu bagi menaik taraf Mahkamah Bumiputera Sarawak agar ia diiktiraf secara sah di bawah sistem perundangan negeri.
“Kadangkala keputusan kes tanah Hak Adat Bumiputera (NCR) diputuskan mengikut undang-undang sivil, sedangkan ada perkara yang sepatutnya ditentukan mengikut adat,” jelasnya.
Menjawab pertanyaan sama ada cadangan menaik taraf itu akan dibentangkan pada persidangan DUN Sarawak bulan November ini, beliau menjelaskan bahawa perkara itu masih dalam proses penelitian dan perbincangan akhir.
“Beberapa aspek sedang diperhalusi supaya pembaharuan ini benar-benar menepati lunas undang-undang.
“Kita mahu ia sejajar dengan amalan terbaik seperti New Zealand dan Kanada,” jelasnya.
Tambahnya, dengan adanya sistem perundangan adat yang tersusun dan diiktiraf, banyak masalah dalam kalangan masyarakat bumiputera boleh diselesaikan secara dalaman dan harmoni tanpa campur tangan politik.
“Kita mahu pendekatan ini bersifat akademik dan berasaskan ilmu, bukan politik. Kalau berdasarkan akademik, ia lebih neutral dan berasaskan fakta.
“Disebabkan itu juga kita membuat pembaharuan dengan mewujudkan fakulti undang-undang di Universiti Malaysia Sarawak (UNIMAS) dan Universiti Teknologi Swinburne Kampus Sarawak.
“Dengan ini, kita dapat melahirkan pengamal undang-undang termasuk hakim tempatan yang memahami adat serta perundangan negeri. Mereka yang dilatih khas dalam bidang undang-undang dan adat kita,” ujarnya.