(Berita dari Bandar Seri Begawan, 21hb) Setiap tahun, 18 hingga 24 November adalah Minggu Kesedaran Rintangan Antimikrob Sedunia (WAAW), yang bertujuan meningkatkan kesedaran global tentang rintangan antimikrob (AMR), satu ancaman kesihatan global yang mendesak namun sering diabaikan.
Sempena sambutan Minggu Kesedaran Rintangan Antimikrob Sedunia 2025, Menteri Kesihatan Dato Seri Setia Dr Mohd Isham bin Jaafar, Menteri Sumber Utama dan Pelancongan Dato Seri Setia Dr Haji Abdul Manaf bin Metussin, serta Menteri Pembangunan Dato Seri Setia Awang Haji Muhammad Juanda bin Haji Abdul Rashid telah mengeluarkan kenyataan bersama.
Tema WAAW tahun ini ialah “Bertindak Segera: Lindungi Sekarang, Pastikan Masa Depan”, menekankan kepentingan bertindak tegas menangani isu rintangan antimikrob bagi membendung ancaman yang semakin meruncing. Rintangan antimikrob telah memberi impak yang dahsyat ke atas kesihatan, sistem makanan, alam sekitar dan ekonomi.
Rintangan antimikrob (AMR) adalah isu kesihatan awam yang serius, di mana jangkitan tidak lagi dapat dirawat dengan ubat antimikrob kerana pengambilan atau penggunaan yang berlebihan. Kesan AMR merangkumi semua jenis mikroorganisma, termasuk bakteria, virus, parasit, mikobakteria dan kulat, serta memberi kesan kepada manusia, haiwan, tumbuhan dan alam sekitar. AMR telah menjadi ancaman ketara kepada kesihatan dan keselamatan makanan sejagat serta membawa beban ekonomi yang besar.
Dalam bidang kesihatan, analisis terkini meramalkan bahawa jumlah kematian tahunan akibat rintangan bakteria akan meningkat daripada 1.14 juta pada tahun 2021 kepada 1.91 juta pada tahun 2050; kematian berkaitan dijangka meningkat daripada 4.71 juta kepada 8.22 juta. Jika tidak dikawal, jangka hayat purata global pada tahun 2035 akan menurun sebanyak 1.8 tahun. Menjelang 2050, AMR dijangka meningkatkan perbelanjaan perubatan tahunan sehingga USD 1 trilion dan menyebabkan kerugian KDNK dunia antara 1.4 trilion hingga 3.4 trilion dolar setahun menjelang 2030, hanya rawatan jangkitan bakteria rintang sahaja boleh menelan belanja hingga USD 412 bilion setahun, dengan kerugian tenaga kerja mencecah USD 443 bilion.
AMR turut memberi impak kepada kesihatan haiwan dan pengeluaran makanan global. Strain bakteria rintang tersebar dalam haiwan darat dan akuatik yang dijadikan makanan, menyebabkan kadar kematian haiwan meningkat dan menjejaskan keselamatan makanan. Dijangka menjelang tahun 2050, hasil penternakan di negara berpendapatan rendah akan menurun sebanyak 11%, menjejaskan kehidupan berjuta-juta orang yang bergantung kepada penternakan dan akuakultur.
Laporan Program Alam Sekitar Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (UNEP) 2023 menegaskan bahawa isu AMR amat berkait rapat dengan krisis iklim, di mana corak penggunaan dan pengeluaran manusia yang tidak lestari mempercepatkan perkembangan AMR di persekitaran. Keadaan kesihatan yang lemah, pengurusan air sisa dan kumbahan yang tidak memuaskan juga merupakan antara faktor utama yang memburukkan AMR.
Komitmen peringkat tinggi global telah meningkat sejak pertengahan 1990-an, dengan pelancaran Pelan Tindakan Global bagi Rintangan Antimikrob (GAP) pada 2015 dan penubuhan mekanisme tiga pihak yang terdiri daripada Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO), Pertubuhan Makanan dan Pertanian Bangsa-Bangsa Bersatu (FAO) dan Pertubuhan Kesihatan Haiwan Dunia (WOAH). Pada 2022, UNEP menyertai pakatan tersebut, membentuk mekanisme empat pihak untuk memacu kerjasama “Kesihatan Satu” (One Health).
Di Brunei, sejak penubuhan Jawatankuasa Rintangan Antimikrob Negara Brunei Darussalam (BDAMRC) antara jabatan pada tahun 2018, pelaksanaan Pelan Tindakan Negara (NAP) telah dijalankan, dan pada tahun 2024, Kementerian Pembangunan telah menyertai usaha melaksanakan strategi Kesihatan Satu secara menyeluruh. WAAW telah menjadi acara unggul tahunan BDAMRC, yang meningkatkan kesedaran masyarakat tentang rintangan antimikrob melalui media sosial, pameran, webinar pendidikan, aktiviti kesihatan, dan kempen “Pakai Biru”.
Kenyataan tersebut menegaskan bahawa usaha menangani AMR memerlukan kerjasama seluruh jabatan kerajaan, peningkatan berterusan kesedaran awam, memasukkan isu AMR ke dalam agenda dasar di semua peringkat, serta pengambilan tindakan strategik dalam bidang kesihatan manusia, haiwan dan alam sekitar. Setiap tindakan konkrit - daripada penggubalan dasar, penyampaian perkhidmatan kesihatan, pendidikan awam, hingga perlindungan ekologi - amat penting.
Kenyataan itu menyeru semua lapisan masyarakat untuk “Bertindak Segera: Lindungi Masa Kini Kita, Pelihara Masa Depan Kita” demi mencipta masa depan yang lebih lestari dan sihat untuk generasi kini dan akan datang.