Projek Terbesar Asia Tenggara Terima Pengiktirafan Global, Stesen Janakuasa Hidro Bakun Dianugerahkan Pensijilan Piawaian Hidro Lestari Peringkat Perak

(Kuching, 4hb) Stesen janakuasa hidro Bakun di bawah Sarawak Energy, dengan kapasiti terpasang sebanyak 2,520 megawatt, telah dianugerahkan Pensijilan Piawaian Hidro Lestari (HSS) Peringkat Perak, menjadikannya projek stesen janakuasa hidro terbesar di Asia Tenggara yang pertama menerima pengiktirafan global ini.
Majlis penganugerahan pensijilan tersebut telah diadakan semalam di Pusat Konvensyen Borneo Kuching (BCCK) sempena Forum Tenaga Lestari & Boleh Diperbaharui 4.0 (SAREF 4.0), yang turut disaksikan oleh Premier Sarawak, Datuk Patinggi Tan Sri Abang Johari Tun Openg sendiri.
Sarawak Energy dalam kenyataan medianya menegaskan bahawa pensijilan ini menunjukkan komitmennya terhadap amalan lestari serta menjadi penanda aras pembangunan hidro yang bertanggungjawab di rantau ini.
Piawaian Hidro Lestari merupakan rangka kerja penilaian dan pensijilan yang mantap, bertujuan memastikan pembangunan dan operasi hidro dilaksanakan secara bertanggungjawab. Piawaian ini dikendalikan oleh Hydro Sustainability Alliance (HSA) dan diurus bersama oleh empat kumpulan utama iaitu industri, kerajaan, institusi kewangan dan masyarakat awam.
Piawaian ini bukan sahaja membantu mengenal pasti jurang prestasi serta mengukuhkan amalan lestari dalam sektor hidro, bahkan mampu menaikkan kredibiliti pengendali hidro yang diperakui di kalangan pengawal selia, pelabur serta pihak berkepentingan berkaitan. Strategi dan Pelan Biru Pembangunan Lestari Sarawak Energy telah dipadankan secara langsung dengan piawaian ini, dan meletakkan sasaran untuk memastikan semua aset hidro menerima pensijilan HSS sebagai pelan tindakan utama menjelang tahun 2030.

Dalam penilaian pensijilan pihak ketiga yang bebas, Stesen Janakuasa Hidro Bakun telah diakui memenuhi semua keperluan prestasi minimum dan mencapai sekurang-kurangnya 30% piawaian lanjutan dalam bidang berkaitan alam sekitar, sosial dan tadbir urus (ESG).
Pensijilan ini menyerlahkan prestasi cemerlang Bakun dalam isu utama kelestarian seperti penglibatan komuniti, pemeliharaan biodiversiti, daya tahan iklim serta tadbir urus yang telus, selaras dengan komitmen kelestarian Sarawak Energy.
Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan Sarawak Energy, Datuk Sharbini Suhaili berkata, Pensijilan HSS Bakun adalah satu pencapaian penting syarikat dalam memastikan operasi terus memberi impak positif kepada pihak berkepentingan, terutamanya komuniti setempat, pengawal selia dan pekerja.
“Pengiktirafan ini membuktikan komitmen Sarawak Energy terhadap pembangunan tenaga yang bertanggungjawab dan lestari, di samping menyokong visi Sarawak untuk mengeksport tenaga boleh diperbaharui yang diperakui, sekaligus menyumbang kepada peralihan tenaga yang adil dan saksama. Ia juga mencerminkan keselarasan syarikat dengan prinsip Deklarasi Hidro Lestari San Jose.”
Proses pensijilan HSS bermula pada tahun 2020, dengan penilaian asas dilakukan oleh pasukan penilai dalaman Sarawak Energy, diikuti tindakan susulan oleh pasukan antara jabatan.
Penilaian rasmi telah bermula pada Mei 2024, dan penilai bebas telah menjalankan semakan dokumen, temu ramah serta pengesahan lapangan, termasuk pertemuan langsung dengan komuniti terkesan di hulu, hilir dan yang telah dipindahkan, serta menggabungkan data untuk pengesahan bukti secara triangulasi.
Timbalan Pengarah Eksekutif Hydro Sustainability Alliance, Alan Kiraguian, menyatakan: “Menjalankan pensijilan hidro di Borneo yang kaya dengan budaya dan biodiversiti bukanlah mudah. Untuk mencapai piawaian ini memerlukan pelaksanaan langkah mitigasi alam sekitar yang kukuh dan perundingan bermakna bersama komuniti asal. Bakun telah melaksanakannya.”
“Sarawak Energy telah menggunakan HSS untuk mengenal pasti jurang, mengambil tindakan yang sesuai dan mempraktikkan amalan terbaik dalam operasi. Pensijilan Bakun membuktikan bagaimana HSS dapat meningkatkan prestasi projek serta membina keyakinan bahawa hidro boleh dilakukan dengan betul.”
Ketua Pegawai Eksekutif Persatuan Hidro Antarabangsa (IHA), Eddie Rich pula berkata, sekiranya dibangunkan secara bertanggungjawab, hidro mempunyai keupayaan mengubah masyarakat, menjadi penyelesaian bersih, hijau, selamat, boleh dipercayai dan mampu milik bagi menangani perubahan iklim.
“Usaha berterusan Sarawak Energy sejak mengambil alih projek Bakun merupakan satu contoh yang memberi inspirasi. Penggunaan HSS untuk menyelesaikan isu-isu lama dan memperkukuh amalan membuktikan bagaimana syarikat utiliti berpandangan jauh mampu memacu peralihan tenaga bersih secara inklusif dan lestari.”
Selain itu, Sarawak Energy juga telah melatih lebih 120 orang kakitangan untuk menggunakan alat HSS (termasuk pengguna bertauliah, penilai sementara dan penilai bertauliah), seterusnya menggabungkan amalan terbaik antarabangsa ke dalam operasi mereka.
Selain pensijilan perak, Stesen Hidro Bakun juga tersenarai sebagai finalis Anugerah Blue Planet anjuran Persatuan Hidro Antarabangsa (IHA). Pencalonan ini menyerlahkan prestasi kukuh Bakun dalam aspek ESG, dengan operasi mencapai keperluan “amalan baik asas” dalam semua aspek HSS tanpa sebarang kekurangan.
Timbalan Ketua Pegawai Eksekutif Persatuan Hidro Antarabangsa, Pablo Valverde, menegaskan: “Pencalonan Bakun untuk Anugerah Blue Planet membuktikan komitmen jangka panjangnya terhadap kelestarian dan pembangunan hidro unggul. Projek ini menunjukkan bagaimana infrastruktur tenaga diperbaharui berskala besar mampu melaksanakan pembangunan bertanggungjawab dari segi alam sekitar, sosial dan tadbir urus.”
Siri kejayaan ini memperlihatkan peranan penting Sarawak Energy dalam memacu hidro lestari dan membantu transformasi tenaga rendah karbon Sarawak. Untuk maklumat lanjut mengenai keputusan penilaian HSS Bakun, sila layari: https://www.hs-alliance.org/published-assessments/bakun.